PRACA ORYGINALNA
Ocena koordynacji nerwowo-mięśniowej aktu połykania przy zastosowaniu dynamicznych badań obrazowych wykonanych metodą tomografii stożkowej
1
Department of Otorhinolaryngology, Head and Neck Diseases, School of Medicine, Collegium Medicum, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland
2
Faculty of Medicine, Academy of Applied Medical and Social Science in Elbląg, Poland
3
Department of Cardiology and Internal Medicine, School of Medicine, Collegium Medicum, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland
4
Faculty of Health Sciences, Collegium Medicum, Mazovian University in Płock, Poland
Data nadesłania: 12-10-2023
Data ostatniej rewizji: 14-11-2023
Data akceptacji: 14-11-2023
Data publikacji online: 29-12-2023
Autor do korespondencji
Edyta Zomkowska
Faculty of Medicine, Academy of Applied Medical and Social Science in Elbląg, Lotnicza 2, 82-300 Elbląg, Polska
Faculty of Medicine, Academy of Applied Medical and Social Science in Elbląg, Lotnicza 2, 82-300 Elbląg, Polska
Acta Elbingensia 2023;50(1):6-9
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie:
Dysfagię neurogenną, czyli zaburzenia aktu połykania o podłożu neurologicznym, należy odróżnić od innych objawów utrudniających lub uniemożliwiających połykanie, takich jak odynofagia czy afagia. W diagnostyce należy uwzględnić również inne objawy sugerujące dysfagię, np.: ruminacje oraz tzw. gałkę (globus). Dysfagia neurogenna dotyczy fazy ustnej, gardłowej oraz przełykowej aktu połykania. Najczęstszą przyczyną dysfagii neurogennej jest ostry incydent naczyniopochodny pod postacią udaru mózgu. W tym przypadku dysfagia może występować u 50–80% chorych. Do powikłań aspiracyjnych może dojść u 20% chorych.
Cel:
Celem pracy jest omówienie nowatorskiej czynnościowej diagnostyki całego aktu połykania (ustnej, gardłowej, przełykowej) wykonanej metodą tomografii stożkowej.
Materiał i metody:
Novum w diagnostyce zaburzeń połykania stanowią czynnościowe badania obrazowe zapisywane w formie 20-s filmiku. Badanie CBCT aktu połykania umożliwia ocenę fizjologii oraz patofizjologii określonych faz połykania. W trakcie analizy uwzględniamy: ocenę ruchomości języka, dynamikę unoszenia podniebienia miękkiego, pracę nagłośni oraz ruch kości gnykowej. Badanie uwidacznia przechodzenie treści pokarmowej do przełyku i/lub tchawicy.
Wyniki i ich omówienie:
Precyzyjna diagnostyka etiologii zaburzeń połykania pozwala na znaczne zmniejszenie powikłań pulmonologicznych, związanych z aspiracją treści pokarmowej, np.: zespołu kaszlowego, astmy nocnej – skurcz oskrzeli wywoływany przez refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenia oskrzelików, zachłystowe zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuc i ropniak opłucnej czy idiopatyczne włóknienia płuc.
Wnioski:
Dynamicznie rozwijające się w ostatnich latach metody obiektywnych ocen zaburzeń połykania, w tym wdrożenie badania CBCT aktu połykania, jako badania z wyboru, znacznie przyśpieszyło proces leczniczo-rehabilitacyjny pacjentów z dysfagią neurogenną. Precyzyjna diagnostyka poszczególnych faz ułatwia stosowanie celowej elektrostymulacji, mającej istotny wpływ w procesie usprawniania funkcji połykania.
Dysfagię neurogenną, czyli zaburzenia aktu połykania o podłożu neurologicznym, należy odróżnić od innych objawów utrudniających lub uniemożliwiających połykanie, takich jak odynofagia czy afagia. W diagnostyce należy uwzględnić również inne objawy sugerujące dysfagię, np.: ruminacje oraz tzw. gałkę (globus). Dysfagia neurogenna dotyczy fazy ustnej, gardłowej oraz przełykowej aktu połykania. Najczęstszą przyczyną dysfagii neurogennej jest ostry incydent naczyniopochodny pod postacią udaru mózgu. W tym przypadku dysfagia może występować u 50–80% chorych. Do powikłań aspiracyjnych może dojść u 20% chorych.
Cel:
Celem pracy jest omówienie nowatorskiej czynnościowej diagnostyki całego aktu połykania (ustnej, gardłowej, przełykowej) wykonanej metodą tomografii stożkowej.
Materiał i metody:
Novum w diagnostyce zaburzeń połykania stanowią czynnościowe badania obrazowe zapisywane w formie 20-s filmiku. Badanie CBCT aktu połykania umożliwia ocenę fizjologii oraz patofizjologii określonych faz połykania. W trakcie analizy uwzględniamy: ocenę ruchomości języka, dynamikę unoszenia podniebienia miękkiego, pracę nagłośni oraz ruch kości gnykowej. Badanie uwidacznia przechodzenie treści pokarmowej do przełyku i/lub tchawicy.
Wyniki i ich omówienie:
Precyzyjna diagnostyka etiologii zaburzeń połykania pozwala na znaczne zmniejszenie powikłań pulmonologicznych, związanych z aspiracją treści pokarmowej, np.: zespołu kaszlowego, astmy nocnej – skurcz oskrzeli wywoływany przez refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenia oskrzelików, zachłystowe zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuc i ropniak opłucnej czy idiopatyczne włóknienia płuc.
Wnioski:
Dynamicznie rozwijające się w ostatnich latach metody obiektywnych ocen zaburzeń połykania, w tym wdrożenie badania CBCT aktu połykania, jako badania z wyboru, znacznie przyśpieszyło proces leczniczo-rehabilitacyjny pacjentów z dysfagią neurogenną. Precyzyjna diagnostyka poszczególnych faz ułatwia stosowanie celowej elektrostymulacji, mającej istotny wpływ w procesie usprawniania funkcji połykania.
FINANSOWANIE
Nie zgłoszono.
KONFLIKT INTERESÓW
Nie zgłoszono.
REFERENCJE (7)
1.
Martino R, Foley N, Bhogal S, Diamant N, Speechley M, Teasell R. Dysphagia after stroke. Incidence, diagnosis and pulmunary complications. Stroke. 2005;36(12):2756–2763. https://doi.org/10.1161/01.str....
2.
González-Fernández M, Ottenstein L, Atanelov L, Christian AB. Dysphagia after stroke: an overview. Curr Phys Med Rehabil Rep. 2013;1(3):187–196. https://doi.org/10.1007/s40141....
3.
Budrewicz S, Słotwiński K, Madetko N, Koszewicz M. Zaburzenia połykania w chorobach układu nerwowego — diagnostyka i leczenie. Pol Przegl Neurol. 2018;14(1):28–34.
4.
Chmielewska J, Jamróz B, Gibiński K, Sielska-Badurek E, Milewska M, Niemczyk K. Badanie wideofluoroskopowe-procedura badania z oceną kwestionariuszową. Pol Przegl Otorynolaryngol. 2017;6(1):12–20. https://doi.org/10.5604/01.300....
5.
Langmore SE, Schatz K, Olsen N. Fiberoptic Endoscopic Examination of Swallowing Safety: a New Procedure. Dysfagia. 1988;2(4):216–219. https://doi.org/10.1007/bf0241....
6.
Langmore SE, Pelletier C, Nelson R. Results of FEES survey on safety of endoscopy for swallowing assessment. Presented at Fourth Annual Meeting of the Dysphagia Research Society. McLean, VA, October 28 1995.
7.
Jamróz B, Milewska M, Chmielewska-Walczak J. Wykorzystanie badania wideofluoroskopowego w diagnostyce cichych aspiracji – wybrane przypadki kliniczne. W: Więcek-Poborczyk I, Żulewska-Wrzosek J, red. Interdyscyplinarność w logopedii. Konieczność czy nadmiar. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej; 2020:73-84.
| ISSN: | 1730-9980 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
